Dijital ortamlarda sürekli bir şekilde maruz kalınan oyalayıcı ve dikkat dağıtıcı içerikler, uygulamalar ve bildirimler, internetin ve sosyal ağların problemli kullanımına sebep olan etkenlerin başında gelmektedir. Problemli internet kullanımı zamanla ortaya çıkan ve belli bir süreç içinde gerçekleşen bir durumdur. Sürekli olarak teknolojik yeniliklere yetişmeye ve dijital teknolojilere uyumlanmaya çalışan günümüz insanı; odaklanamama, dikkat eksikliği sorunları, dikkat süresinin giderek azalması, zaman yönetiminde başarısızlık, dijital teknolojiler karşısında çaresizlik gibi hisler yaşamakta; bunun sonucunda içine düştüğü aşırı internet kullanımları ile baş etmeye çalışmaktadır.

Dijital araçlar yoluyla maruz kalınan ve genellikle zihinde kalıcı bir etkisi olmayan, birbirinden kopuk, bağlantısız bilgiler bireylere farkında olmadıkları çeşitli zararlar verebilmektedir. Bir amaca yönelik olmayan, kişinin hayatına bir anlam katmayan, kişisel veya toplumsal bir faydası da olmayan dijital içeriklerin tıpkı abur cubur yiyecekler gibi kısa süreli bir mutluluk hissi ve bağımlılık yapma gibi yan etkileri bulunmaktadır. Bu etkilere sürekli olarak maruz kalmak ise dijital obezite ve dijital bağımlılık gibi durumlara yol açmaktadır Dijital Obezite hakkında bilgi edinmek için bu yazıya göz atabilirsiniz. Sonuçta bireylerde baş etmekte zorlandıkları bazı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bunlar:

• Sürekli dağınık ve toparlanamayan bir zihin,
• Bireyin hayatının kontrolünü kendisinden ziyade, ekranların ve teknolojik cihazların belirlemesi,
• Konsantrasyon ve odaklanma sorunu,
• Amaçsız sürdürülen bir yaşam ve beraberinde anlamsızlık,
• Yüz yüze iletişim kurmada azalma,
• Kariyer alanında ve akademik hayatta başarısızlık,
• Bedensel ve ruhsal sağlık sorunları ve benzeri gibi.

Bilgi edinmek, arkadaşlar ve yakın çevre ile bağlantılar kurmak, eğlence gibi basit ve masum amaçlar için kullanılmaya başlanılan sosyal ağlar zamanla bağımlılık yapıcı bir etki ve teknolojinin tahakkümü altına girmiş bir kullanıcı kitlesi oluşturmuştur. Dijital araçların, uygulamaların ve oyunların bağımlılık yapıcı etkisi; şirketlerin, kullanıcıları platformlarda daha uzun süre tutmaya yönelik çalışmalarının altında yatan ana sebebin daha fazla para kazanma istekleriyle bağlantılı olduğu bilinmektedir.

Böyle bir ortamda bilinçli internet kullanım alışkanlıkları geliştirmek, dijital ortamlarda kontrolü elinde tutmak ve buna yönelik bir irade geliştirmek, dijital cihazlarla araya sağlıklı bir mesafe koymak giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Dijital Minimalizm bu noktada kullanıcılara fayda sağlayacak kararlar bütünü olarak görülebilir.

Dijital Minimalizm nedir, sorusunun yanıtı, bilgisayar bilimi profesörü ve yazar Cal Newport tarafından kaleme alınan “Dijital Minimalizm” kitabında şu şekilde açıklanmaktadır: “Çevrim içi geçirilen vakti, bireyin kendisi için gerçekten faydalı olan, hayatta değer verdiği şeylere katkısı olan az sayıdaki faaliyete odaklı olarak geçirmek ve geri kalan diğer bütün dijital içeriklere gönül rahatlığıyla hayır diyebilmek ve sırt çevirmeyi öngören bir teknoloji kullanımı felsefesidir.” Bir başka deyişle dijital minimalizm, “Uzun vadeli anlamı, kısa vadeli tatmine yeğleyen bir teknoloji kullanımı felsefesidir.”

Dijital ortamları ve özelinde sosyal ağları verimli bir şekilde kullanmanın teknoloji kullanımına daha az vakit ayırmaktan geçtiğinin farkında olmak ve “azın çok olabileceği” fikrine sahip olmak dijital minimalizmin temelini oluşturmaktadır.

Dijital Minimalist Olma Yolunda Atılacak Adımlar Nelerdir?

Önceliklerinizi Belirleyin

Mesajlaşma, alışveriş, sosyal medya, dijital oyun ve benzeri uygulamaların, cihaz ve hizmetlerin dikkatinizi daha fazla çekmek ve platformlarda daha fazla kalmanızı sağlamak amacı ile özel olarak tasarlanmış oldukları bilinmektedir. Bu teknolojilerin sağladığı kolaylıklar ile bu ortamlarda harcanan zaman arasında bir kıyaslama yapılmalı ve öncelikler belirlenmelidir.
Gelen bildirimlere bakmak ve bir mesaja cevap yazmak amacı ile elinize aldığınız telefonu kaç saat sonra bırakıyor olduğunuz size neden dijital minimalizm konusunu ciddiye almanız gerektiği konusunda net bir cevap verecektir.

Zamanınız ve Dikkatiniz Karşılığında Ne Aldığınızı Hesaplayın

İnternette ve sosyal ağlarda kazançlar ile kaybedilenler kıyaslandığında, genellikle kaybedilenlerin daha fazla olduğu görülecektir. Örneğin bir sosyal ağ uygulamasında çok fazla zaman geçirmekteki amaç, yeni bağlantılar kurmak veya yeni fikirler edinmek ise, bu pekâlâ çok daha kısa bir sürede gerçek hayatta gerçekleştirilebilmektedir. Bir etkinliğe, bir seminere, bir konferansa katılmak veya konu hakkında bir kitap okumak çok daha fazla bilgiye, ilginç fikre ve yeni insanlara ulaşmayı sağlayacak, üstelik sosyal ağlara nazaran bu, çok daha kısa bir zamanda gerçekleşmiş olacaktır. Dijital ortamlarda zaman geçirirken, tam olarak ne kazanıp ne kaybedildiği hesaplanmalıdır.

Dijital Araçları Nasıl Kullandığınız Önemlidir

Dijital araçları kullanım amaçlarınız önemlidir fakat bundan daha önemli olan, dijital araçları nasıl kullandığınızdır. Sürekli dikkati dağıtmak ve zaman harcamaktan başka bir işe yaramayan özellikleri fark ederek karşı argümanlar geliştirmek, teknoloji ve internet karşısında kontrolü sağlamanın ve başarılı olmanın adımlarındandır.

• Bildirimleri kapatmak,
• Gerekli olmayan uygulamaları silmek,
• Çok fazla uygulama kullanmamak,
• Beğen butonuna basmamak,
• Sosyal ağlarda çevrim içi görünme özelliğini kapatmak,
• Sürekli kaydırma, yenileme ve dijital araçları kontrol etme davranışları ile manipüle edilen zihnimizin çaresizliğini fark etmek,
• Teknoloji kullanımına uzun aralar vermek son derece önemlidir.

Teknolojiyi Hayatınıza “En Faydalı Olacak” Şekilde Dahil Edin

Teknoloji kullanımı, hayatta gerçekten değer verdiğiniz şeylere faydalı oluyor mu, yoksa sizi tahakküm altına alıp, harekete geçmenizi engelleyen, yapmak istediklerinizin önünde bir türlü aşılamayan bir bariyere mi dönüşüyor? Bu soruya verilecek cevap teknoloji ile ilişkinizin sağlıklı olup olmadığını gösterecek, teknoloji kullanımında optimizasyonun önemini anlamanızı sağlayacaktır. Ahlaki değerlerinizle, sosyal, kültürel ve duygusal gelişiminizle uyumlu olmayan teknoloji kullanım alışkanlıklarının uzun vadede faydadan çok zarar getirebilme ihtimali yüksektir. Teknolojiyi hayatınıza faydalı olacak en iyi şekilde kullanmaya ve dahil etmeye özen göstermek bilinçli internet kullanımı açısından son derece önemlidir.