Size nasıl yardımcı olabilirim?
Dijital Oyunlar
EKRAN İÇERİK DENETİMİ NEDEN ÖNEMLİ?
3 September 2019, Tuesday 17:14

EKRAN İÇERİK DENETİMİ NEDEN ÖNEMLİ?

Yazar(lar): Psikolog Gülşah AKSAKALLI | Grafik(ler): Burak ÖZÇELİK | 3 September 2019, Tuesday 17:14 | 2,302 görüntüleme

Teknolojinin hızla geliştiği günümüz dünyasında ekranlar hayatımızın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Günlük rutin işlerin yapılması, eğlence amaçlı video seyretme, internet ve sosyal medyada gezinme bankacılık işlemlerini yapma gibi birçok faaliyet ekranlar üzerinden yapılabilmektedir. Doğru kullanıldığında birçok faydası bulunan bu ekranlar, yanlış kullanılması durumunda özellikle çocuklar ve ergenler için büyük riskler taşımaktadır.


Teknolojinin hızla geliştiği günümüz dünyasında ekranlar hayatımızın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Günlük rutin işlerin yapılması, eğlence amaçlı video seyretme, internet ve sosyal medyada gezinme bankacılık işlemlerini yapma gibi birçok faaliyet ekranlar üzerinden yapılabilmektedir. Doğru kullanıldığında birçok faydası bulunan bu ekranlar, yanlış kullanılması durumunda özellikle çocuklar ve ergenler için büyük riskler taşımaktadır. Ekranlardan gelebilecek faydayı arttırma ve bununla birlikte zararı azaltma konusunda ebeveynlere büyük görev düşmektedir. Ebeveynlerin bilinçli olup çocuklarını da bu doğrultuda yönlendirmeleri büyük önem taşımaktadır.

Çocukların oyun kültürüyle başlayan sosyalleşme süreçleri; yaşlarının büyümesi ve ihtiyaçlarının artmasıyla çeşitlenmektedir. Teknolojinin sağladığı fırsatlar ve sunduğu eğlence araçları ile birlikte ekranların kolay ulaşılabilir ve cazip olması sebebiyle de çocuklar zamanla ekranlardan kopamayan çocuklar haline gelebilmektedir.

Çocukların ekranlarda ne tarz içerikleri izlediği ve takip ettiği önemli bir konudur. Bunun sebebi, çocukların ekranlar üzerinden takip ettikleri, izledikleri karakterlerin gerçek hayatlarında rol modelleri haline gelebilmesidir. Burada önemli mesele ekranlardaki içeriklerin çocukların gerçeklik algısına nasıl etki ettiğidir. Ekranlardan kopamayan çocukların bir süre sonra gerçeklik algısının bozulması da olası bir durumdur. Gerçeklikten uzak tasarlanmış biçimde sunulan içerikler, çocukları gerçek yaşamdan uzaklaştırabilmektedir. Ekrana dört elle sarılmış çocuklar sokakta arkadaşları ile nasıl oyun oynadığını unutur hale gelebilmekte veya bazı çocuklar bu duyguyu hiç tadamamış olmakta, zamanla da sosyal yaşamlarında kendilerini rahat ifade edemeyen, çekingen, gerçeklik algısı çarpık bireyler haline gelebilmektedir. Peki ya sosyal çevrelerinden ve gerçek arkadaşlıklardan uzak, ekranlara sarılarak yetişen çocuklar hayat boyu kendilerini ne kadar güvenli, güçlü hissedebilir? İşte bu noktada anne ve babalara büyük görev düşmektedir. Öncelikle ebeveynler ekranlarla olan bağlarını gözden geçirmeli, bu konuda bilinçlenmeli ve çocuklarına neyi nasıl sunduklarını iyi değerlendirmelidirler.
Ekran içerik ve süre denetiminin önemini gösteren dört madde:

1. Çocuğunuzla Daha Fazla Sohbet Edebilmenize Yardımcı Olur

Çocuğunuzun çevrimiçi ne yaptığını ve hangi uygulamada ne kadar vakit geçirdiğini bilmek her bakımdan yararlı olacaktır; çocuğunuzla dijital yaşamlarında ilgi duydukları konular hakkında daha fazla konuşabilirsiniz. Çocuğunuzun hangi web sitelerini ve uygulamaları kullandığını, kullandıkları uygulamalarda hoşlarına giden şeylerin neler olduğunu bilmek onları daha iyi anlamanıza ve tanımanıza yardımcı olabilir. Çevrimiçi kullandıkları platformları tanımak, karşılaşabilecekleri olası sorunlar hakkında onları daha iyi yönlendirmenize ve bu konuları daha rahat konuşabilmenize yardımcı olur. Ekransız geçirilen zamanlarda çocukların ve gençlerin çoğu, FOMO'yu (İnternette ve sosyal medyada olanı biteni kaçırma korkusu) yaşayabilir, ancak ebeveynleri ile etkileşim halinde olmaları kaygılarını azaltmalarına yardımcı olabilir ve ekransız nasıl vakit geçirdiklerini, neler yapabildiklerini hatırlamalarını sağlayabilir.

2.  Dikkat Azalmasını Önleme

Çocukların ekran zamanlarını kendi kendilerine düzenlemeleri konusunda dürtü kontrolü ve sorun yaşamaları doğaldır. Tekli veya çoklu iş yaparken ekranlardan kopamamak, çocukların arkadaşları ile sohbet etmelerini, aile ile yemek yemelerini ya da ev ödevlerine odaklanmalarını zorlaştırır.  Akıllı telefonların veya diğer cihazların çocukların dikkatini dağıtmasına engel olmak için, ekran saati uygulaması belirli zamanlarda telefon, tablet vb. cihazların kullanımını sınırlamaya imkân sağlar. 

3. Ekran Saati İçin Ödül Sistemi Planlama

Ebeveynler ekransız bir aktivite planı yaparak (aile üyeleriyle ortak bir faaliyet, kitap okuma, oyun, gezinti gibi) bu aktivite sonrası ekranla geçirilebilecekleri bir zaman dilimi belirlenebilir. Bir saat belirlenen aktivite ve kazanılan yarım saat ekran zamanı gibi. Bu sistem aile üyelerinin sınırlarına özelliklerine göre farklılık gösterebilir. Böylelikle hem ekranlar olmadan yapılabilecek birçok aktivitenin varlığına dikkat çekilebilir hem de aile üyeleri ile iletişimin kopmadan sınırlı ekran kullanım planını gerçekleştirebilir.

4. Depresyonun Azalmasına Yardımcı Olma

Yapılan araştırmalarda, özellikle gençler arasında artmış ekran süresi ile depresyon arasında potansiyel bir bağlantı tespit edilmiştir.  Yüz yüze sosyal etkileşim, spor ve okul ödevleri için zaman harcamanın, daha az depresyon belirtisine neden olduğu tespit edilmiştir. Ebeveynlerin çocuklarının ekranlarla geçirdikleri süreyi tespit edip gözlemlemeleri gerektiği gerçeği aşikârdır.

Peki, ekran içeriklerindeki olası riskler nelerdir?

Ekranlardan gelebilecek olası risklere karşı önlem almak istiyorsak ekran içerik denetimine önem vermeliyiz. Öncelikle bu içerikler nedir bir bakalım:

  • Yetişkin içerikler
  • Yabancılarla tanışma
  • Oyun Bağımlılığı

Ekranlarda kullandığımız uygulamalar, sosyal platformlar ve diğer hizmetler bizlerin ve çocukların daha fazla zaman geçirmesini sağlamak ve sadakatimiz için ise bizleri ödüllendirmek için tasarlanmıştır. Örneğin, bir oyunda belirlenen hedeflere ulaşıldığında bir seviye daha öne geçilebilmekte veya oyun içi ödüllere sahip olunmaktadır. Oyundaki bu döngü oyunu oynayan çocukları daha çok oyun başında kalmaya oyunu oynamaya devam etmelerine sebep olmaktadır.

Diğer bir tehlike ise bazı oyunlarda çocukların oyunu oynayan diğer oyuncularla etkileşime geçebilmesi durumudur. Oyunun iletişim kanalında çocuklar tanımadığı, yaşça kendinden büyük insanlarla iletişime geçebilir, bu insanlardan gelebilecek olan olumsuz içeriklere maruz kalabilir ve kendilerini savunmasız hissedebilirler. Oyun içi sohbet kısmında filtreleme olmasına rağmen bazı kaba kelimelerin kullanımı ve görülmesinin önüne geçilememektedir. Bu argo, kaba kelimeler oyunu oynayan çocukların psikolojisini olumsuz şekilde etkileyebilmektedir. 

Ebeveynlerin bu konularda da özellikle dikkatli olmaları gerekmektedir. Ekran denetiminin sağlanması, anında bir müdahalede bulunulması olası risklerin önüne geçecektir. Ayrıca, bazı oyunlarda daha hızlı ilerleme sağlayabilmek için uygulama içi satın alımlar mevcut olup çocuklar için cazip hale gelmekte ve oyunda ilerlemek adına çocukların bilinçsiz bir şekilde oyuna para yatırmalarına sebep olabilmektedir. Uygulama içi satın alımların bilinçsizce ve aşırılığı söz konusu olduğunda bu durum ebeveynleri zor duruma düşürebilmektedir. Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda ekran süre ve içerik denetiminin neden önemli olduğunu daha iyi anlayabiliyoruz.

Hangi uygulamaların ve oyunların çocuğunuz için güvenli olduğunu belirlemeniz önemlidir. Çocuğunuzun da fikrini alarak birlikte yeni oyunlar ve uygulamalar keşfedebilir aile içi iletişiminizin de güçlenmesine katkıda bulunabilirsiniz. Çocuğunuzun ekranlar ile ne kadar zaman harcadığını bilmenin tek yolu ekranları ne kadar kullandığını gözlemlemektir. Ekranlar üzerinden ilgilendiği tüm içeriklerin yaşına uygun olup olmadığı ve dengeli sürelerde kullanıp kullanmadığını tespit edip sınırlamalar getirilmelidir. Kurallar uygulanırken tutarlı davranmak, bu kuralların uygulanabilirliğini de arttırıcı önemli bir etkendir. Tutarlı olmaktan kastedilen, bir gün ekranların sınırlı kullanımı destekleyip ertesi gün sınırsız ekran kullanımına müsaade etmemektir.

Kendimiz de dâhil olmak üzere herkesin ekran zamanı konusunda farkındalığını arttırması ve ev içinde örnek olması aile dinamikleri için faydalı olacaktır.

Yorumlar

  • Henüz yorum yapılmadı. Hemen düşüncelerinizi yazarak ilk yorumu siz yapabilirsiniz.
Yorum yapın
  • Doğrulama için e-posta adresinizin gerçek ve size ait olması gerekiyor.
  • E-posta adresiniz kesinlikle üçüncü kişilerle paylaşılmayacak, gizli kalacaktır.
  • Görünecek ad alanı için gerçek adınızı kullanmak zorunda değilsiniz.
  • İnternet üzerinde yapacağınız her işlem için IP adresinizin kayıt altına alındığını unutmamalısınız.
  • Yorumunuz yayınlanmadan önce editör onayından geçecektir.
lightbulb_outline İnternette kişisel fotoğraf ve video paylaşmadan önce bir kere daha düşünün! Gerçekten paylaşmanız gerekiyor mu?!
Toast Alert...