Şantaj, tarihte bilinen en eski suçlarından biridir, günümüz internet teknolojisi, mobil telefonlar, gizli kameralar da buna yardım ediyor – diğer birçok suç özelliği taşıyan şey gibi – bu da kelimenin tam anlamıyla tehdit olmaya başladı denilse yanlış olmaz. Siber suçlular yani internet şantajcıları, tuzaklarına düşürdükleri kurbanlarından birçok şekilde para kazanabiliyorlar. Ancak iletişim için kullandıkları araçları (mesela mesajlaşmalarını, web kamerasını) hacklemek ve insanların son derece özel ve kişisel bilgilerini ele geçirmek –ki bu son derece insanlık dışı bir durum – için yapılan bu tür güçlü saldırılara sextortion diyoruz. Buna cinsel içerikli materyaller kullanılarak yapılan şantaj da diyebiliriz; ele geçirdikleri kurbanın ”özel” bilgilerini dediklerini yapmazlarsa ya da para vermezlerse açığa çıkaracağını söylemesiyle başlayan bir süreci ifade ediyor. Verileri ele geçiren suçlular genellikle para isterler, ama bazen uzlaşmak için başka şeyler talep ederler – ”daha fazla cinsel içerikli fotoğraf/video gönder yoksa elimdekileri deşifre ederim!”

Bu durumla karşı karşya kalanların önemli bir çoğunluğunu gençler oluşturuyor. Ergenlik çağındaki gençlerin böyle bir şantaj durumunda para verbilecek imkanları olmadığından şantajcıların daha kolay kurbanı olabiliyor. Bu durumda gençlerin çekinmeden ve bu tür şantajlara karşı 155 polis imdat hattını aramaları en doğru yol olarak görülmektedir. Aksi durumda zincirleme mağduriyetler yaşanma durumu sözkonusudur. Kurbanların çoğu kadın olsa da, şunu da belirtelim ki yetişkin bir erkek olmanız güvende olduğunuz anlamına gelmiyor.

Siber saldırganlar kurbanlarının hesaplarını hackleyebilir ya da hesaba kendi dışarıdan ulaşarak ellerindeki materyalleri gösterebilir. Sonraki adım ise, bu elindeki şeyleri herkese açık bir şekilde paylaşmak olur. Kurbanlar kabul eder. Genellikle utanırlar ve toplumsal baskıdan çekinirler. Yardım isteyemezler çünkü yardım istemek gizli bir sırrı başkası ile paylaşmak zorunda kalmak anlamına gelecektir. Bu durum ciddi psikolojik tramvalara neden oluyor ve hatta intiharlara bile yol açabiliyor. Aslında böyle durumlar yaşanmadı da değil. Örneğin aşağıdaki video bunu çok güzel anlatıyor.

https://youtu.be/vOHXGNx-E7E

Sexortion bir kişinin zorla cinsel ilişkiye zorlanması, para ve eşya verdirilmesi ya da cinsel içerikli materyal ürettirilmesidir. Sexortion, mağduru cinsel veya finansal taleplere razı olmaya mecbur bırakmaya ya da zorlamaya imkân tanıyan, fail ile mağdur arasındaki güç dengesizliği ile karakterize edilir. Bir anlamda elde edilen cinser içerikli materyallerle kişiye şantajda bulunma eylemidir ve bu çok ağır bir suçtur. Bu durum kişiye karşı tam bir saldırı ve aynı zamanda İnsan hakkı ihlalidir.

Suçlular ve Sexortion’un Özellikleri

• Failler çocukları cinsel ilişkide bulunma ya da para ve eşya sağlamaya mecbur etmek için genellikle fiziksel şiddet veya zorlamadan ziyade otoritelerini veya mağdur ile aralarındaki güç dengesizliğini kullanırlar. Bu şekilde çocukları cinsel açıdan istismar ederler. Tüm dünyada çocukların cinsel istismarı yaptırımları ağır yüz kızartıcı bir suç olarak kabul edilmektedir.
• Psikolojik baskı genellikle istenilen sağlanmazsa belirli faydaları kısıtlama tehdidi ya da istenmeyen sonuçların ortaya çıkması tehdidi ile ortaya konur. Fail karşısında masum ve güçsüz olan çocuk, tehdit ile bunları yapmaya zorlanabilir.
• Cinsel unsur bedenin özel kısımlarını göstermek, cinsel içerikli fotoğraflar için poz vermek ya da fiziksel istismara teslim olmak gibi failin herhangi bir istenmeyen cinsel faaliyet talebini içerebilir. Failin talepleri art niyetli, kötü ve istismar amaçlıdır.
• Cinsel unsur eşya, hizmet ya da para edinmek için başvurulan metotlara yansıyabilir. Örneğin, failler mağdurun kendisi tarafından üretilmiş cinsel içeriklere erişim sağlayabilir ve bunu para kazanmak için şantaj olarak kullanabilir. Başkalarının özel hayatının gizliliğini ihlala etmek de ağır bir suç ve insan hakkı olmakla birlikte insanların özgürlüğüne ve itibarına doğrudan bir saldırıdır
• Sextortion mağdurun kendisi tarafından üretilmiş cinsel içeriklerin internet ortamında ya da akranlarına dağıtılmasını ve tehdidini içerebilir. Bu çocuğu siber zorbalığa maruz bırakıp mağdur eden ya da zarar veren diğer olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Ceza Gerektiren Suç?

Lanzarote Sözleşmesi çocuğu müstehcen(pornografik) görüntü oluşturma eylemine katılmak üzere zorlamayı veya bu tür gösterilere katılmasına neden olmayı suç kapsamına sokmuştur.( Madde 21 (1)(ab)) 23. Madde çocukları çocuk pornografisi üretmeye zorlamayı kapsar. Zorlama, baskı ya da tehdidin var olduğu durumlarda, istismarcı çocuğun güvenini veya çocuğun savunmasız bir halini suiistimal ettiğinde veya çocuk üstünde etkisi veya otoritesi olduğu hallerde bir çocuk ile cinsel faaliyette bulunmak suç kapsamındadır.

Bu maddeler sextortion unsurlarını kapsayabilmesi için değerlendirilebilir.

Ek olarak, çocuk pornografisinin üretimini, sağlayıcılığını, dağıtımını ya da teklifini suç kapsamına sokan sözleşmeler sexortion unsurlarını kapsayabilecek bir dil içermektedir.

Örneğin:

• Budapeşte Sözleşmesi
• Lanzarote Sözleşmesi
  http://www.sck.gov.tr/usp/Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Sömürü ve İstismara Karşı Korunması Sözleşmesi.pdf
• Çocukların Satışı Hakkında Seçmeli Protokolü
  https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/55613--Cocuk-Haklarina-Dair-Sozlesmeye-Ek-Cocuk-Satisi,-Cocuk-Fahiseligi-ve-Cocuk-Pornografisi-ile-Ilgili-Ihtiyari-Protokol.pdf
• Siber Suç Sözleşmesi
  https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss380.pdf

Ne Yapabilirsiniz?

• Özellikle Sextortion u suç kapsamına sokan daha güçlü yasal çerçeveler için savunuculuk yapın.
• Sextortion ile mücadele etmek için var olan kapasite ve araçlar gibi daha iyi kaynakların kanuni yaptırıma bağlanması için savunuculuk yapın.
• Faillerin sextortion yapma fırsatlarını ve çocuk cinsel istismar materyallerinin internette dolaşmasını sınırlamak için internet servis sağlayıcıları ile işbirliği ve savunuculuk yapın.
• Çocuklar, ebeveynler ve bakıcılar arasında cinsel içerikli mesajlaşmanın riskleri ve yaratabileceği sonuçlar hakkında farkındalık yaratın, eğitim verin.
• Cinsel içerikli mesajlaşma veya çocuk cinsel istismarı materyallerine rastladığınızda Alo 155 Polis hattına ihbar edin.

Kendinizi ve çocuklarınızı sextortion’dan koruyun.

1. Online olarak paylaştığınız her şey herkesin görebileceği şekilde paylaşılabilir, bu durumu çocuklarınıza anlatın. Herkes tarafından paylaşılabilir, hackerlar tarafından ya da fotoğrafı/videoyu gönderdiğiniz kişi tarafından paylaşılabilir – ya da sizin güvenerek gönderdiğiniz alıcının bilgisayarı veya telefonu hacklendiyse, bu işi yapan hacker. Kısacası bir şey online olduysa, o şey paylaşılabilir. Yabancılarla konuşmak riski daha da arttırır. Genellikle herkese açık şeypaylaştığınız şeyleri herkese açık ve herkes tarafından (en yakın arkadaşınızdan öğretmenlerinize hatta dedenize kadar) okunduğunu düşünün.
2. Siber güvenliğinizi arttırın. Güçlü bir parola kullanın, mesajlaşma programlarında ve maillerinizde güvenliğinizi arttırın. Daima güncel güvenlik yazılımları kullanın.
3. Her zaman tetikte kalın ve yeni tehditleri göz ardı etmeyin. Sextortion gibi suçlar herkesin problemi olabilir. Tehditler hakkındaki haberleri paylaşın – tehdidin öncesinde de, sonrasında da. Bu konuda farkındalık oluşturun.
4. Çocuklarınızı internet tehditlerine karşı bilinçlendirin. Evet, çocuğunuzla cinsellik ve sextortion hakkında konuşmak zor olabilir ama bunu bilmek zorundalar. Bölyle bir durumda ne yapması gerektiğini ona anlatmanız önemlidir. Okulları siber güvenlik eğitimi veriyor mu, veriyorsa nasıl veriyor öğrenin.