SOSYAL MEDYANIN BİREYSEL VE TOPLUMSAL ETKİLERİ -1
Yazar(lar): Gülbahar AYTEKİN - Gazeteci | 27 September 2019, Friday 10:04 | 50,438 görüntüleme
Bu ortamlarda yaşanan aslında, mutluluğu başkalarının beğenilerinde, başkalarının yaptığı yorumlarda ve başkalarının bakışlarında aramaktır. Yani başkalarının sizi mutlu zannetmesi üzerine bina edilmiş sahte bir mutluluk hissinden ibaret olan bir dünya.
“Muhatap olduğumuz bütün teknolojiler beynimizin yapısını değiştiriyor.”
Aletler, makineler ve teknoloji her dönem için bireyleri ve toplumları değiştiren ve dönüştüren başat faktörlerden olmuştur.
Yakın tarihten bir örnekle, buharlı makine toplumları etkilemiş ve yeni bir çağın katalizörü olmuştur. Aynı şekilde fotoğraf makinesi, telefon, kamera, televizyon, bilgisayar gibi aletler de hayatımıza girdikleri andan itibaren hemen her şeyi değiştirmiş, yeni ve farklı bir zemine taşımışlardır.
Yani teknolojiyi ve aletleri üretiyor, kullanıyor, bu doğrultuda yaşıyor, değişiyor ve dönüşüyoruz.
Biz farkında olmasak da, yapılan araştırmalar, günde ortalama 7 saat internet kullandığımızı söylüyor ve bu 7 saatin 3 saatini de sosyal medya kullanarak geçiriyoruz.
Özellikle mobil telefonların da etkisiyle, sosyal medya en yoğun kullandığımız araçların başında geliyor.
Bu yüzden sosyal medya deyip geçemeyiz, geçmemeliyiz.
Çünkü sosyal medya anlam itibariyle günümüzde pek çok şeyi ifade ediyor.
Sosyal Medyayı Neden Bu Kadar Yoğun Kullanıyoruz?
Sosyal medyada sonu gelmeyen bir akışa maruz kalıyoruz. Reklamlar, fenomenler, akımlar, paylaşımlar, haber ve enformasyon içerikleri, fotoğraflar, videolar…
Neler oluyor bu mecralarda, daha yakından görmek için şöyle kısa bir gezintiye çıkalım.
Bireylerin ve özellikle gençlerin birbirleriyle buluştukları, birbirlerini anladıkları, takip ettikleri, birbirlerinden haberdar oldukları yerlerdir artık sosyal paylaşım ağları.
Sosyal medya hem bir sosyalleşme alanı olabilirken, hem de gerçek hayattan uzaklaşıldığı için asosyalleşme alanlarıdır da aynı zamanda.
Öğrenciler için eğlenceli bir ders notu paylaşımı platformu olabilirken, aynı zamanda ders çalışmanın önünde duran en büyük engel de olabilir.
Uzaktaki evladın ebeveynleri ile görüşüp, hal hatır sorduğu, belki böylece evlatlık-ana babalık görevinin ifa edildiği yerlerdir de aynı zamanda.
Kurumlar, patronlar, komşular, iş arkadaşları, uzak ve yakın çevre hakkında bir şeyler öğrenmek istedikleri kişileri sosyal medyadan şöyle bir araştırarak istedikleri bilgiyi edinebileceklerdir.
Örgütlenme, bir araya gelme, toplanma yeridir sivil toplum kuruluşları ve aktivistler için.
Kanaat önderlerinin, yazarların, gazetecilerin, psikologların, pedagogların, doktorların topluma ve hedef kitlesine ulaşmaya çalıştıkları yerlerdir de aynı zamanda.
Habere, güncel gelişmelere ve bütün haber kanallarına tek bir noktadan ve en hızlı şekilde ulaşma imkânı sunar bireyler için.
Ticari firmalar ürün pazarlar, reklamını yapar, daha küçük ölçekte olanların ise ürettiklerini topluma sunma, gösterme yeridir.
Kimileri konuşur sosyal medyada, kimileri yazar, kimileri video çeker, kimisi harf harf işlediği şiirini söyler.
Kimisi akım başlatır, kimisi güldürür, kimisi ağlatır, kimi hayrete düşürür, kimi tongaya.
Eskisi gibi oyun oynamak için sokaklara çıkmak için can atmaz artık çocuklar. Sanal bir arkadaş bulur, sanal bir karakter oluşturur ve başlar küçücük bir ekran başında oynamaya.
Kimi yemek pişirir, kimisi yemek tarifi verir, kimi spor yapar, kimi –mış gibi yapar.
Kimi düşünce paylaşır, kimi fotoğraf(!) paylaşır.
Kimisi görmenin(!) peşindedir, kimisi görünmenin(!)
Profiller "stalk"lanmaktan, gerçek hayattaki gerçek yüzler ıskalanabilir.
Kimi siyaset yapacaktır, kimi açıklama yapacaktır, kimisi itibar oluşturacaktır.
Birileri halinden memnun, birileri şikayetçi, birileri her şeyden haberdar oluyorum hissi ile mutlu mesut, birileri ise ya bir şeyleri kaçırırsam(!) korkusu ile tedirgin…
Yani herkesin, hepimizin farklı bir motivasyonu, bir sebebi mutlaka vardır sosyal medya kullanmak için…
Bunca şey sosyal medya ortamlarında gerçekleşirken, bu toplumsal ağların bizi değiştirmesi elbette kaçınılmaz olacaktır. Alışkanlıklarımız, davranışlarımız, algılarımız, düşünce ve inançlarımız, beklentilerimiz, birbirimizle iletişim kurma biçimlerimiz ve değer yargılarımız değişiyor.
Özellikle güzellik, mutluluk, başarı, mahremiyet gibi kavramların ifade ettiği anlamlar dönüştürülüyor ve böylece sosyal medyanın empoze ettiği, bize ait olmayan ve sürekli pompalanan bazı düşünce kalıplarına - kalıp yargılara maruz kalıyoruz.
Nedir Bu Kalıp Yargılar?
Örneğin nasıl giyineceğimize, nasıl görüneceğimize, nereye gideceğimize, nasıl eğleneceğimize artık sosyal paylaşım ağları karar verir oldu.
"Şu şekilde giyinirsek güzel olacağız..."
"Şu yerlere gidersek mutlu olacağız…"
"Şu kişi gibi görünürsek amacımıza ulaşacağız…"
"Şunları şunları yaparsak başarılı sayılacağız…"
"Şu yaşımızdaysak şunları yapmış olmamız gerekiyor… "
Mutlu olmak için şunları tüketmeli, şu mekanlara gitmeli, şu yemeklerden yemeli, şu kişiler gibi görünmeli, şu kişilerin yaptıklarını yapmalı ve şu kişiler gibi düşünmeliyiz...
Peki, kendimiz neredeyiz?!
Sürekli bir şekilde çevresinin, arkadaşlarının pozitif, sıkıntısız ve muhteşem olarak kurgulanmış hayatlarını gördüğünde, kişiler kendilerini olduğu gibi kabul etmekte zorlanıyor. Kendisi olmaktan uzaklaşıyor. Hep bir kıyaslama içerisinde buluyor kendini. Kıyaslamanın sonu da kıskançlık, mutsuzluk ve yetersizlik hissi oluyor. Bir adım ötesi ise depresyon olabiliyor.
"Ayşe şuraya gitmiş ben de gitmeliyim, Ali bunu yapmış ben de yapmalıyım."
Sürekli bu tür duygularla boğuşur hale geliyoruz.
Sosyal paylaşım ağlarında yapılan paylaşımlara baktığımız zaman, şunu görüyoruz: Herkes mutlu, herkes kusursuz, herkes başarılı… Her şeyin tamam olduğu, mükemmel ve ışıltılı bir dünya. Çünkü bu profiller çoğunlukla kişilerin oldukları gibi değil de görünmeyi istedikleri gibi kurgulanmış profillerdir.
Bir insanın gerçek hayatında her zaman mutlu, her zaman başarılı, her zaman harika şeyler yaşayan, her zaman muhteşem hisseden birisi olması mümkün müdür?
Mümkün değildir ve bu sağlıklı olan da değildir zaten.
Hayatın içinde sevinçler kadar hüzünler de vardır. Başarılar kadar, başarısızlıklar da vardır. Bir yandan doğar, bir yandan ölürüz. Her gün bir yerlere gidip gezmeyiz. Her gün harika hissedemeyiz, her zaman başarılı olamayabiliriz, her gün her istediğimizi yapamayız. Sağlık kadar hastalık da vardır hayatın içinde, mutluluklar kadar mutsuzluklar da…
Sosyal medyada hayat olduğu gibi değildir, olmasını arzu ettiğimiz gibidir. Sanaldır, kurgulanmıştır, gerçeğin tamamı değil, çok az bir kısmıdır. Bir an’ıdır.
Yapılan araştırmalar sosyal medya kullananların, kendilerini giderek daha mutsuz ve yalnız hissettiklerini ortaya koyuyor.
Bu ortamlarda yaşanan aslında, mutluluğu başkalarının beğenilerinde, başkalarının yaptığı yorumlarda ve başkalarının bakışlarında aramaktır. Yani başkalarının sizi mutlu zannetmesi üzerine bina edilmiş sahte bir mutluluk hissinden ibaret olan bir dünya.
Bütün bunlar cereyan ederken, elbette birileri tüketim ve eğlence kültürünü pompalamaya, algı yönetmeye-algı oluşturmaya ipleri istediği yöne çevirip, bakılmasını ve görülmesini istedikleri şeyleri ruhumuza üflemeye devam ediyor…
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK KONULAR
keyboard_arrow_right MOBİL UYGULAMALARDA BİLİNÇLİ KULLANIM keyboard_arrow_right İNTERNET BANKACILIĞINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER keyboard_arrow_right DİJİTAL OYUNLAR VE BİREYLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ keyboard_arrow_right SOSYAL MEDYA ARAÇLARI VE OLASI RİSKLERİ keyboard_arrow_right İNTERNET DOLANDIRICILARINA GEÇİT VERMEYİN!Bugün en çok okunanlar
- KVKK ve TCK 132. Maddesi Kapsamında Sosyal Medya Mesajları ve Hukuki Sorumluluk
- HAKARET, TEHDİT VE ŞANTAJ SUÇU İLE KARŞILAŞTIĞIMIZDA NE YAPMALIYIZ?
- TEKNOLOJİ ÇAĞININ E-HASTALIKLARI
- SESLİ KİMLİK AVI DOLANDIRICILIĞI (VOICE PSHISHING) NEDİR?
- SİBER SUÇLARIN ÖTEKİ YÜZÜ: SEXORTİON (CİNSELLİK İÇEREN GÖRÜNTÜLERİ KULLANARAK ŞANTAJ YAPMA)
Yorumlar