Güvenli İnternet Günü(GİG) INSAFE (European Safer Internet Network) tarafından her yılın Şubat ayında organize edilmektedir. INSAFE Avrupa’daki Güvenli İnternet Merkezlerinin koordinasyonunu sağlayan bir ağdır. Dünyada 2004 yılından bu yana 18.si gerçekleştirilen Güvenli İnternet Günü etkinlikleri ülkemizde 2010 yılından bu yana 12. kez gerçekleştirilmektedir.

Bu kapsamda, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bünyesinde, farklı illerden katılan 64 öğretmene, Dijital Güvenlik, Dijital Sağlık, Dijital Hak ve Sorumluluklar olmak üzere 3 farklı konuda çevrim içi (online) eğitim verildi.

“Pandemide Dijital Güvenlik“ konusunun önemine değinen Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nilgün Tosun, İnternet kaynaklı dolandırıcılık olaylarında en temel hedefin kişisel bilgilere ulaşmak olduğunu, kişisel bilgilerin ise bilinenin aksine, sadece isim, adres, telefon numaraları ve adres bilgileri olmadığını, göz ve ten renginin, kan grubunun, sağlık verilerinin, etnik kökenin ve alışveriş alışkanlıklarının da kişisel bilgiler olduğuna dikkati çekti.

Pandemi kaynaklı dolandırıcılık olaylarında kullanılan sosyal mühendisliğin, insan kandırma sanatı olduğunu, bu olaylarda da en fazla kullanılan yöntemlerin başında, Oltalama (Phishing) geldiğini aktaran Doç. Dr. Nilgün Tosun, dolandırıcıların izlediği yöntemi ise şöyle açıkladı: Bir sms göndererek kendilerini Dünya Sağlık Örgütünde çalışan bir doktor olarak gösteriyorlar. Covid – 19 virüsünden nasıl korunulacağına dair yeni ve özel bilgilere sahip olduklarına ve bölgenizde bulunan Covid teşhisi konmuş hastaların listesinin ellerinde olduğunu ve gönderebileceklerini söylüyorlar. Gönderdikleri zararlı yazılımlar içeren linke tıklamanızı isteyerek, dolandırıyorlar.

Oltalama yoluyla gerçekleştirilen bu tür dolandırıcılık olaylarında, siber suçluların Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler, Sağlık Bakanlığı gibi resmi ve güvenilir kurumların isimlerini ve logoları kullandıklarını ve böylece vatandaşlarda “güven” unsurunun oluşturulduğunu kaydeden Tosun, bu yöntemlerle mutlaka bir zararlı yazılımla cihazlar hacklenir açıklamasında bulundu. Tosun, dolandırıcılık için ideal ortamların başında sosyal medya platformlarının ve sms ile dolandırıcılığın geldiğini de sözlerine ekledi.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Güvenli İnternet Merkezi’nden Psikolog Gülşah Aksakallı Dijital Sağlık konusunda verdiği eğitimde, pandemi döneminde internet ve teknolojik cihazların kullanımının arttığını, bunun da psikolojik ve fiziksel sağlık sorunlarında da artışa sebep olduğunu söyledi. Aksakallı, aşırı internet kullanımının zamanla yeme problemine ve devamında obeziteye yol açabileceğini, uyku problemlerine sebep olabileceğini söyledi. İnternet başında geçirilen uzun sürelerin zaman içinde problemli internet kullanımına yol açacağını ve sonrasında da internet bağımlılığı durumunun ortaya çıkabileceğini ifade etti.

İnternet bağımlılığı hakkında detaylı bilgiler veren Aksakallı, internet bağımlılığı durumunda uygulanan tedavi yaklaşımlarını örnek vakalardan örnekler vererek anlattı. Aksakallı, “Bilişsel-davranışçı terapi yöntemi ile yapılan tedavi sürecinde bireyin kişilik yapısının göz önünde bulundurularak teşhisi yapılmalı ve tedavi aşamasına geçilmelidir.” dedi.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunda Bilişim Uzman Dr. Şahin Bayzan, “Dijital Hak ve Sorumluluklar” başlığında internetin hukuki boyutlarına değindi.

İnternette yaşanan büyük mağduriyetlerin, küçük dikkatsizlikler sebebiyle oluştuğunu kaydeden Bayzan, Dijital ortamlarda haksızlığa uğrandığında hakların neler olduğunun bilinmesinin ve bu hakların kullanılmasının son derece önemli olduğunu, hak arama mücadelesinden vazgeçildiğinde, istismarcıların işlerinin kolaylaştığını söyledi.

Bayzan, “Toplumda ne kadar çok kişi, internette ve sosyal medyada yaşadığı mağduriyetler konusunda hukuk yoluna başvurarak hakkını ararsa, bu ortamları istismar amacıyla kullananlara bırakmamış olur. Böylece internet ve sosyal medya platformlarının daha güvenli hale gelmesine katkı sağlayabiliriz” dedi.

Dijital Hak ve Sorumlulukların vatandaşlar tarafından iyi bilinmesinin önemine değinen Bayzan bu hak ve sorumlulukları ise şöyle sıraladı:

• Dijital araçları herkesin özgürce kullanabilmesi ve bu araçlar sayesinde herkesin kendisini özgürce ifade edebilmesi, bu özgürlüklerini başkalarının haklarını ihlal etmeyecek şekilde kullanması gerekir
• Dijital ortamda işlenen suçlar ve yapılan haksızlıklara karşı şikâyet hakkının mutlaka kullanılması, gerçek hayatta suç olan her şeyin internet ortamında yapıldığında da suç olduğunun unutulmaması gerekir.

Kişisel verilerin internet ortamında paylaşılmasıyla ortaya çıkan, kişilik hakkının ihlali durumunda, 5651 sayılı kanun ile vatandaşların bu haklarını arayabileceğini, içerik sağlayıcısından ve yer sağlayıcısından içerik çıkarma talebinde bulunabileceğini ve gerekli durumlarda önleyici tedbir olarak sulh ceza mahkemesine başvurarak erişim engelleme talebinde bulunulabileceğini belirtti.

Bayzan sunumunda; bilgisayar sistemlerine ve servislerine izinsiz girmeye çalışanların, bilgisayar ve internet yoluyla dolandırıcılık/sahtecilik yapanların, kişisel verilerin kötüye kullananların, yasadışı paylaşımlar yapanların, internet yoluyla çocukları cinsel olarak istismar edenlerin, bilişim sistemlerinin işleyişini engellemeye ve bozmaya çalışanların, kredi kartı dolandırıcılığı yapanların, internet ve sosyal medyada suçu ve suçluyu övenlerin, internet yoluyla kişilerin verilerini kaydedenlerin, internet ve sosyal medya yoluyla halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden ve aşağılayanların, haberleşme gizliliğini ihlal edenlerin, başkasının internet hesabını ele geçirenlerin; işledikleri suçun ağırlığına göre hapis cezasına ve çok ağır idari para cezası çarptırılabileceğini ifade etti.